Η Πάλη για την Τέταρτη Διεθνή

Σύριλ Τζέημς (1901-1989). Αφρο-Αμερικανός Τροτσκιστής από το Τρινιντάντ και Τομπάκο.

Τροτσκισμός

Σ. Λ. Ρ. Τζέημς (1937)

Πηγή: Λογοκρισία, Τόμος 2, Νο.1, Οκτώβρης 1937.

   Ο Λένιν δεν ήταν ούτε Θεός ούτε Στάλιν, έκανε ένα σοβαρό λάθος όταν για δώδεκα χρόνια διαφωνούσε με τη θεωρία του Τρότσκι για τη Διαρκή Επανάσταση. Πίστευε ότι η Ρωσική Επανάσταση θ’ απελευθέρωνε το Ρωσικό καπιταλισμό, θα έθετε τη Ρωσική αστική τάξη στην εξουσία. Στις Δύο Τακτικές του το λέει αυτό δεκάδες φορές. Στη σελίδα 37, για παράδειγμα: “Οι Μαρξιστές είναι απολύτως πεπεισμένοι σχετικά με τον αστικό χαρακτήρα της Ρωσικής Επανάστασης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι δημοκρατικές αλλαγές στο πολιτικό καθεστώς και οι κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που είναι τόσο απαραίτητες για τη Ρωσία δε συνεπάγονται από μόνες τους την υπονόμευση του καπιταλισμού, την υπονόμευση της αστικής κυριαρχίας. Απεναντίας, θα καθαρίσουν, για πρώτη φορά, κατάλληλα το έδαφος για μια πλατειά και ραγδαία Ευρωπαϊκή και όχι Ασιατική ανάπτυξη του καπιταλισμού. Θα κάνουν, για πρώτη φορά, δυνατή την κυριαρχία της αστικής τάξης.” Στη σελίδα 38 λέει: “Η αστική επανάσταση εκφράζει τις ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, κι όχι μόνο δεν καταστρέφει τα θεμέλια του καπιταλισμού, αλλά απεναντίας, τα πλαταίνει και τα βαθαίνει. ”

   Ο Τρότσκι, όπως ξέρουμε, αντιτάσσονταν σ’ αυτό, και αυτή είναι η προέλευση του Τροτσκισμού. Έλεγε ότι το προλεταριάτο έπρεπε να διαξαγάγει την αστική επανάσταση, όμως θα έπρεπε να κρατήσει την εξουσία και να προχωρήσει στη δικτατορία του προλεταριάτου. Δε επρόκειτο να υπάρξει καμιά ανάπτυξη της αστικής δημοκρατίας, καμιά ανάπτυξη του καπιταλισμού στην επαναστατημένη Ρωσία. Ο χρόνος της είχε παρέλθει. Η καθυστερημένη Ρωσία θα ξεκινούσε τη Σοσιαλιστική επανάσταση και θα σωζόταν από τις συνέπειες της καθυστέρησής της από τη Σοσιαλιστική επανάσταση στην Ευρώπη.

   Αυτό που έσωζε το Λένιν απ’ τις οδυνηρές συνέπειες μιας τόσο λανθασμένης πρόγνωσης ήταν η καθαρή του αντίληψη του ρόλου των τάξεων. Η αστική τάξη θα ερχόταν στην εξουσία αλλά ήταν το προλεταριάτο που θα τους έβαζε εκεί, και πάλεψε για μια προλεταριακή οργάνωση που θα έκανε τη δουλειά για τους αστούς πάνω από τα κεφάλια των αστών και σε πείσμα αυτών.

  Ήταν αυτή η αδιαλλαξία, αυτή η εχθρότητα απέναντι στην αστική τάξη, παρά την πάλη για μια αστική επανάσταση, που κράτησε το Μποσλεβικικό Κόμμα ασίγαστα εχθρικό προς τον αστικό φιλελευθερισμό. Ο Τρότσκι δε μπόρεσε ποτέ να χτίσει ένα κόμμα –κύρια επειδή το Μπολσεβικικό Κόμμα, παρότι προεργαζόταν την αστική επανάσταση υπήρξε, υπό τη σφιχτή καθοδήγηση του Λένιν, ουσιαστικά ένα κόμμα, στην οργάνωση και την προοπτική του, έτοιμο για τη δικτατορία του προλεταριάτου. Οι Μενσεβίκοι πιστεύαν, επίσης, την επερχόμενη επανάσταση ως αστική. Αλλά πιστεύαν ότι η αστική τάξη θα έπρεπε να την καθοδηγεί. Σ’ αυτή τους την αντίληψη αντιτάχθηκαν και ο Λένιν και ο Τρότσκι. Ο Τρότσκι, μολαταύτα, εκτός και των δύο ομάδων, συνόψιζε τη θέση του ως εξής. Η αντεπαναστατική φύση του Μενσεβικισμού, δηλαδή, η ιδέα της ηγεμονίας της αστικής τάξης, θα αποκαλυφθεί πριν την επανάσταση. Αλλά οι αντεπαναστατικές ιδέες του Μπολσεβικισμού, δηλαδή, η ιδέα του για την αστική δημοκρατία, θα αποκαλυφθεί μετά την επανάσταση. Και ο Λένιν και ο Τρότσκι συμφωνούσαν ότι η αντεπανάσταση στη Ρωσία θα ήτανε αρκετά δυνατή για να καταστρέψει την επανάσταση αν μια Ευρωπαϊκή επανάσταση δεν ερχόταν να ενισχύσει τη Ρωσική.

  Το 1917, ο Ζινόβιεβ, ο Κάμενεφ, ο Στάλιν και οι λοιποί μπροστά στο φάσμα της Μεταβατικής Κυβέρνησης κόλλησαν στην παλιά συνταγή. Αλλά το Μπολσεβικικό Κόμμα ήτανε τόσο εξασκημένο στην ανεξάρτητη ταξική δράση του προλεταριάτου που ήταν συγκριτικά εύκολο για το Λένιν να το στρέψει προς τη δικτατορία του προλεταριάτου. Ο Τρότσκι μπήκε στο Κόμμα και αποδέχτηκε τις ιδέες του Λένιν για την κομματική οργάνωση. Αλλά σ’ ένα πρόλογο του βιβλίου του, του 1905, που εξέδωσε η Κομμουνιστική Διεθνής το 1921, κατέδειξε την προηγούμενη σφαλερότητα της Μπολσεβικικής ανάλυσης και την ορθότητα της δικής του θεωρίας. Κανείς δε διαφώνησε. Όμως η Ευρωπαϊκή επανάσταση δεν έγινε, και οι γραφειοκρατικές τάσεις στο Σοβιετικό καθεστώς επιτάθηκαν. Με κέντρο το Στάλιν.

  Η ήττα της Γερμανικής Επανάστασης το 1923 διέρρηξε τις ελπίδες της προλεταριακής πρωτοπορίας, της μόνης υποστήριξης της Αριστερής Αντιπολίτευσης, όπως τότε αποκαλούνταν οι Τροτσκιστές, κι έτσι έδωσε τη δυνατότητα στο Στάλιν, με το Ζινόβιεβ και τον Κάμενεφ, να κάνει τον εαυτό του κυρίαρχο του μηχανισμού του Σοβιετικού Κόμματος και της Κυβέρνησης. Η γραφειοκρατία, παντοδύναμη σε μια καθυστερημένη χώρα, υποστήριξε το Στάλιν. Αν επιχειρούσε κανείς σ’ ένα τόσο σύντομο άρθρο να τα πει όλα, θα πετύχαι να μην πει απολύτως τίποτα. Αρκεί να ειπωθεί ότι ανάμεσα στο 1923 και το 1927 οι Τροτσκιστές συνηγορούσαν υπέρ (α) ενός Πενταετούς Πλάνου εκβιομηχάνισης, (β) μιας πολιτικής περιορισμού των κουλάκων και σταδιακής κολεκτιβοποίησης, ξεκινώντας απ’ τους φτωχή τάξη των χωρικών, (γ) της ρήξης με το Βρετανικό Γενικό Συμβούλιο μετά από τη Γενική Απεργία στην Αγγλία το 1926 και τη διάλυση της Αγγλο-Ρωσικής επιτροπής, (δ) της ανεξαρτησίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας στην επανάσταση του 1925-1927 και την αποκήρυξη του Τσιανγκ Κάι Σεκ και της Κουόμιταγκ ως ηγεσίας της Κινεζικής Επανάστασης, (ε) της Κομματικής δημοκρατίας ως μοναδικού μέσου για την εξεύρεση και υλοποίηση των σωστών πολιτικών. Ο Στάλιν, έχοντας πίσω του τη γραφειοκρατία, τους πολέμησε με επιτυχία σ’ αυτό το σημείο, με καταστρόφικα αποτελέσματα για τη Ρωσία και την παγκόσμια επανάσταση. Η μέθοδός του ήταν να ξεφορτώνεται από το Κόμμα τα αντιφρονούντα στοιχεία και μέσω της γραφειοκρατίας να το συμπληρώνει με πρόσωπα αφοσιωμένα στο Σταλινισμό. Πριν από τη 15^η Κομματική Συνδιάσκεψη η αντιπολίτευση είχε εξοβελιστεί.

  Προς το τέλος του 1927 με αρχές του 1928 οι Κουλάκοι είχαν δυναμώσει αρκετά ώστε να συνιστούν απειλή για το Σοβιετικό Κράτος. Η πολιτική της Διεθνούς υπήρξε μια εκθαμβωτική αποτυχία. Ο Στάλιν έκανε στροφή και χτύπησε τους συμμάχους του της Δεξιάς πτέρυγας. Τον Μπουχάριν, το Ρικόφ και τον Τόμσκι, που τους είχε χρησιμοποιήσει για να χτυπήσει την Αριστερά. Και έβαλε σε εφαρμογή το Πενταετές Πλάνο.

  Το 1924 είχε συστήσει μια θεωρία που υποστήριζε ότι ήταν πιθανή η οικοδόμηση του Σοσιαλισμού στη Ρωσία χωρίς τη συνδρομή μιας Ευρωπαϊκής επανάστασης. Αυτός, έλεγε, ήταν ο Λενινισμός. Και τώρα προσπαθούσε να τον εφαρμόσει στην πράξη. Οι χωρικοί, κολεκτιβοποιήθηκαν μαζικά. Ο Ευρωπαϊκός καπιταλισμός θα ξεπερνιόταν σε δέκα χρόνια.  Η Διεθνής υποχρεώθηκε να υιοθετήσει τη θεωρία του Σοσιαλφασισμού. Η Σοσιαλδημοκρατία, και όχι ο Φασισμός, ήταν ο κύριος εχθρός. Μεγάλες επιτυχίες σημειώθηκαν στο εσωτερικό της Ρωσίας, αλλά ο σχεδιασμός του πλάνου οδήγησε σ’ ένα αχρείαστο χάος στη βιομηχανία και στην καταστροφή τεράστιας ποσότητας της αγροτικής παραγωγής. Το Γερμανικό κίνημα της εργατικής τάξης ενθαρρύνθηκε να αφήσει το Χίτλερ να πάρει την εξουσία αφού θα κατέρρεε σύντομα. Οι Τροτσκιστές αυτά τα χρόνια πάλευαν για ένα πλάνο και για μια κολεκτιβοποίηση μέσα στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού των Ρωσικών δυνάμεων και για ένα Ενιαίο Μέτωπο στη Γερμανία.

  Μετά το 1927, κανένας στη Ρωσία δεν μπορούσε να κηρύσσει τον Τροτσκισμό ανοιχτά. Αλλά αυτά που ακολουθούσαν τα δόγματα ήταν οργανωμένοι σε ομάδες στο εξωτερικό που ήταν γνωστές ως Αριστερή Αντιπολίτευση. Μετά τη Γερμανική ήττα, η Αριστερή Αντιπολίτευση διακήρυξε την αναγκαιότητα της οικοδόμησης μιας Τέταρτης Διεθνούς. Οι αναγνώστες της Λογοκρισίας είναι ενήμεροι για το πώς η Ρωσική γραφειοκρατία όχι μόνο εντάχθηκε στην Ένωση των Εθνών, αλλά μετά τη Γαλλο-Σοβιετική Συμφωνία, επινόησε το Λαϊκό Μέτωπο, άρχισε να υποστηρίζε τον καπιταλιστικό επανεξοπλισμό στη Γαλλία, και σήμερα υποστηρίζει οποιοδήποτε κομμάτι της αστικής ταξής εκφράζει και την παραμικρή αντίθεση στο Φασισμό. Οι Τροτσκιστές είχαν προβλέψει και πικρά αντιπαλέψει τέτοιες προδοσίες. Και θα εξακολουθούν να το κάνουν. Όμως αυτή η εγκατάλειψη της ταξικής πάλης ανάγκασε τελικά πολλούς που παρέμεναν παγερά ανεπηρέαστοι από τα τόσα χρόνια προπαγάνδας να λογικευτούν.

  Σε κάθε χώρα ομάδες και κόμματα άρχισαν να παίρνουν θέση στα αριστερά των Κομμουνιστικών Κομμάτων. Αυτό δεν ήταν δύσκολο γιατί τα Κομμουνιστικά Κόμματα είχαν κινηθεί τόσο δεξιά όσο η αστική τάξη τα άφησε. Αλλά το Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα (I.L.P.) στην Αγγλία, το Εργατικό Κόμμα Μαρξιστικής Ενοποίησης (P.O.U.M.) στην Ισπανία, η  Σοσιαλιστική Αριστερά στη Γαλλία ήταν με διάφορους τρόπους εχθρικά προς το Σταλινισμό. Τώρα αντιτάσσονταν στην Τρίτη Διεθνή, αλλά δε θα καλούσαν σε μια Τέταρτη.

  Στο εσωτερικό της Σοβιετικής Ένωσης η γραφειοκρατία, πηγαίνοντας όλο και πιο δεξιά, εξουδετέρωνε οτιδήποτε κινούνταν στ’ αριστερά της και κατέστρεφε τις πολιτικές κατακτήσεις της Επανάστασης αυξάνοντας συνεχώς τα προνόμια της διευθύνουσας κάστας. Το Σταχανοβιτικό κίνημα έπαιξε επαταχυντικό ρόλο και με τους υψηλούς μισθούς που πληρώνονταν μια μερίδα εργατών αποκολλήθηκε από τις μάζες και παρείχε τη στήριξή της στους υπεραμοιβόμενους γραφειοκράτες. Η απογοήτευση που επικρατούσε στις μάζες (και πόσο την αρνούνταν!) εισχωρούσε συνεχώς μέσα στο Κόμμα, που έπρεπε να παραμένει πειθήνιο με ακατάπαυτες εκκαθαρίσεις. Περί τις 300.000 εκκαθαρίστηκαν το 1935. Είναι ενάντια σ’ αυτή την απειλή από τα μέσα και από τα έξω που πρέπει να δούμε τις δίκες οι οποίες συνέβαλαν τόσο στο να φέρουν τον Τροτσκισμό στο προσκήνιο.

   Ας γίνει κατανοητό ότι κανένας δηλωμένος Τροτσκιστής δεν είναι ελεύθερος στη Ρωσία. Περίπου 20.000 απ’ αυτούς βρίσκονται στη φυλακή. Το Γραφείο για την Τέταρτη Διεθνή έχει χάσει κάθε επαφή μ’ αυτούς τα τρία τελευταία χρόνια. Γνώριζαν όμως για την Τέταρτη Διεθνή, και την εχθρότητά τους για το Σταλινισμό και η επαναστατική τους διάθεση μπορεί να κριθεί από το γεγονός ότι ο Στάλιν ποτέ δεν τόλμησε να οδηγήσει κανέναν απ’ αυτούς στα δικαστήρια. Όλοι οι Τροτσκιστές προσπάθησαν –οι Ζινόβιεβ, Καμένεφ, Ράντεκ, Πιατάκοφ- υπήρξαν παραδεδεγμένοι υποστηριχτές του Στάλιν για χρόνια. Μερικοί, όπως ο Ράντεκ κι ο Πιατάκοφ, τον υπηρέτησαν πιστά. Αλλά ο Στάλιν, παρότι αδαής, είναι το ακριβώς αντίθετο του βλάκα. Είναι ένας μοναδικά πονηρός άνθρωπος. Όταν αυτοί οι άνθρωποι λεν ότι η πολιτική του Λένιν υπήρξε πάντα η οικοδόμηση του Σοσιαλισμού σε μια μόνο χώρα, ότι ο Σοσιαλισμός έχει οικοδομηθεί στη Ρωσία, ότι το Λαϊκό Μέτωπο είναι Λενινιστική πολιτική, ότι ο Στάλιν είναι ένας μεγάλος Μαρξιστής, το ξέρουν ότι ψεύδονται, κι ο ίδιος ο Στάλιν το ξέρει. Η κλίκα του Στάλιν, ο Βοροσίλοφ, ο Μολότοφ, ο Καγκάνοβιτς, κτλ., δεν έχει, και ποτέ δεν είχε, άλλες εναλλαχτικές, και ποτέ δε θα πει ούτε και θα κάνει τίποτα. Αλλά οι παλιοί Τροτσκιστές είναι κυρίαρχα Εβραίοι, διεθνιστές, άνθρωποι που γνωρίζουν την Ευρώπη και τις Ευρωπαϊκές γλώσσες, γνωρίζουν την ποιότητα ζωής στη Δυτική Ευρώπη, κι ενώ βλέπουν τι έχει γίνει στη Ρωσία δεν έχουν καμιά αυταπάτη σχετικά με την καταστροφική επιρροή του Σταλινισμού στο κίνημα συνολικά. Οι εσωτερικές δυσκολίες συσσωρεύονταν, ο πόλεμος έχει χαράξει στον ορίζοντα, η Ισπανική Επανάσταση κατέστησε την εξωτερική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης και την πολιτική της Διεθνούς ζητήματα ζωτικής σημασίας.

  Σε κάθε κρίση –κι οι μαζικές εκτελέσεις τον περασμένο χρόνο αποδεικνύουν το πόσο επαπειλούμενη ήταν η κρίση- κάθε παλιός Τροτσκιστής, παρότι με κανένα τρόπο συνδεδεμένος με τον Τρότσκι, θα μπορούσε να αναδειχθεί σ’ ένα αντιπολιτευτικό κέντρο συσπείρωσης. Η πρόσφατη μαζική εκκαθάριση της Νεολαίας για την “ανηθικότητα” δείχνει ότι υπήρξε μεγάλη έχθρα απέναντι στο καθεστώς Στάλιν κι εκεί. Γι’ αυτό το λόγο ο Στάλιν αποφάσισε να αφανίσει τις πιο γνωστές φιγούρες της παλιάς αριστεράς, το Ζινόβιεβ, τον Καμένεφ και το Σμιρνόφ, να τους στιγματίσει με το όνειδος, να τους συνδέσει με την Τέταρτη Διεθνή και να δυσφημίσει την άνοδο του Τροτσκισμού στο εξωτερικό.

  Οι άνθρωποι έχουν όντως κοντή μνήμη. Η δίκη των Μενσεβίκων του 1931 “απέδειξε” χάρη σε “ομολογίες” πως ο Λεόν Μπλούμ, ο Βαντερβέλντε, το Βρετανικό Εργατικό Κόμμα είχαν οργανώσει από κοινού ένα ατύχημα στη Σοβιετική Ένωση ως προκαταρκτικό μιας πολεμικής επέμβασης. Αυτές οι ανέντιμες και χοντροκομμένες βλακείες είναι στον τύπο του Στάλιν.

   Αν η δίκη έβαινε καλώς, ο Στάλιν θα είχε αυτό που χρειαζόταν. Αν έστυβε τις ομολογίες μερικών Τροτσκιστών, τα εγκλήματα του Τροτσκισμού θα είχαν εδραιωθεί κι ο οποιοσδήποτε ποτέ χαρακτηριστεί Τροτσκιστής θα μπορούσε να απελαθεί, να φυλακιστεί και ν’ αντιμετωπιστεί με βάση τη γενική κατηγορία του Τροτσκισμού.

   Το πρόβλημα ήταν ότι αυτή η δίκη ήταν μια καταστροφική αποτυχία μέσα και έξω απ’ τη Ρωσία. Όταν ο Στάλιν διέδωσε στο Κόμμα την πληροφορία της εξάπλωσης του Τροτσκισμού, προετοιμάζοντάς τους για δίκη, το Κόμμα σάστισε μ’ αυτό το χονδροειδές ψέμα.  “Τα γεγονότα έδειξαν ότι οι σύντροφοί μας παρατηρούν αυτά τα σημάδια και τις προειδοποιήσεις με απάθεια.” Έτσι λέει ο Στάλιν στον εαυτό του στη σελίδα 7 της παμφλέτας των Φίλων της Σοβιετικής Ένωσης (FSU), Κάντε στην Άκρη τα Εμπόδια. Το γράμμα ενός Παλιού Μπολσεβίκου μας λέει ότι ο Στάλιν προετοίμαζε αυτή τη δίκη μυστικά με τη βοήθεια του Γιεζόφ πίσω απ’ την πλάτη του Γιαγκόντα, κι ότι ακόμα κι όλα τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου δεν το ήξεραν. Η δίκη Ράντεκ-Πιατάκοφ ακολούθησε στις αρχές του 1937, αλλά ο τρόπος που αυτή αντέκρουσε αυτή των Ζινόβιεβ και Κάμενεφ, η προσπάθεια να δημιουργηθεί νέο κέντρο και νέα εγκλήματα, δείχνει ότι οι οργανωτές σχεδίαζαν τη δεύτερη όταν διενεργούσαν την πρώτη. Αυτή η δίκη ήταν πιο αποτελεσματική. Ο μικροαστός διάβασε το αριστούργημα επινόησης του Ράντεκ και, κουνώντας το ηλίθιο κεφάλι του, είπε “Ναι, αυτό είναι αλήθεια”, και μ’ αυτό τον τρόπο έλυσε ένα πολιτικό ζήτημα. Αλλά μέσα στο Κόμμα μέσα στη Σοβιετική Ένωση κάτι δεν πήγαινε καλά. Το Ψήφισμα πέρασε την 27^η Φεβρουαρίου και δεν εκδόθηκε παρά την 6^η Μαρτίου. Ο λόγος του Στάλιν καθυστέρησε επίσης βδομάδες. Όταν εμφανίστηκαν περιελάμβαναν μια άγρια επίθεση στον Τροτσκισμό και κομματική γραφειοκρατία, τυραννία, παραβιάσεις κανονισμών του κόμματος, συναντήσεις από τα πάνω κλπ. Τώρα ο Στάλιν και οι άλλοι ήξεραν ότι αυτά τα πράματα συνέβαιναν. Και συνέβαιναν χρόνια. Αλλά αυτός ο έξυπνος ελιγμός, η αίσθηση του κινδύνου, τίθονταν επικεφαλής της μαζικής δυσαρέσκειας, κι ερέθιζε τη γραφειοκρατία, χαρακτηρίζοντας όλο και περισσότερους Τροτσκιστές, καταστροφείς, κλπ. Αλλ’ αυτή τη φορά δεν ήταν τόσο απλό. Ο Ορτζονικίτζε είχε “πεθάνει”. Ο Γιάγκοντα συνελήφθη. Κανείς δεν βρισκόταν αρκετά ψηλά ώστε να νιώθει ασφαλής. Φαίνεται σχεδόν βέβαιο ότι οι μεγαλύτεροι γραφειοκράτες και ένα συμπαγές κομμάτι του στρατού ήταν αποφασισμένοι να απομακρύνουν το Στάλιν για λόγους καθαρά αυτοπροστασίας. Η ιστορία μας παρείχε έναν ακριβή παραλληλισμό, το 1794, όταν όλη η Συνέλευση, οι Ιακωβίνοι και η Δεξιά Πτέρυγα κράξανε το Ροβεσπιέρο και τον σύρανε στη λαιμητόμο. Την επόμενη μέρα συνέχισαν τη μεταξύ τους φαγωμάρα, αλλά για μια στιγμή όλοι αισθάνθηκαν ότι το πρώτο πράμα που έπρεπε να κάνουν ήτανε να ξεφορτωθούνε τον άθλιο δικτάτορα κάτω απ’ τον οποίο κανένας δεν ένιωθε ασφαλής. Ο Στάλιν χτυπούσε πριν τον προλάβουν οι εχθροί του, από τότε που εκτόξευσε μια γενική επίθεση. Άνθρωποι κατηγορούνται για δηλητηριασμό προβάτων και καταπίεση χωρικών, με τους χωρικούς μέσα στα δικαστήρια να χειροκροτούν και δοξάζουν το Στάλιν, άλλοι εκδιώκονται από διευθυντικές θέσεις κι εργάτες διορίζονται στη θέση τους. Ο Στάλιν είναι τώρα παιδί του λαού. Κι όταν είναι εφικτό χαρακτηρίζει αυτούς τους ανθρώπους Τροτσκιστές. Αλλά θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστέψουμε ότι έστω και ένας απ’ αυτούς τους γραφειοκράτες έχει να κάνει τίποτα με την Αντιπολίτευση στη Ρωσία. Η πολιτική τους θα ήταν πιθανόν η εκκαθάριση του μηχανισμού προς όφελός τους και μια χαλάρωση της τυραννίας. Ο Τουχατσέφσκι ίσως ορέγονταν μια Ρωσο-Γερμανική συμμαχία. Αλλά όλ’ αυτά δεν έχουν να κανούνε τίποτα με τον Τροτσκισμό, που στη γλώσσα του Στάλιν απλά σημαίνει ενάντια στο Στάλιν.

   Αλλά ο Στάλιν βρίσκεται τώρα σε σοβαρό κίνδυνο. Όπως πάντα η επανάσταση ξεκινάει από τα πάνω. Άνθρωποι αρνούνται αξιώματα. Φοβούνται. Οι γραφειοκράτες ήρθαν σχεδόν ανοιχτά αντιμέτωποι. Τη στιγμή που θα μπούνε σε ανοιχτή διαμάχη οι μάζες θ’ ακολουθήσουν, γιατί θα κληθούν να υποστηρίξουν την κάθε πλευρά. Αυτό, όμως, είναι άλλο θέμα. Είναι αποδεκτό ότι το μόνο κομμάτι με πολιτική για τις μάζες είναι οι Τροτσκιστές, και ότι και οι δύο πτέρυγες της ανώτερης γραφειοκρατίας θ’ αντιταχθούνε σ’ αυτούς, όπως οι Φιλελεύθεροι και οι Συντηρητικοί αντιτάσσονται στη Σοσιαλιστική επανάσταση. Η λύση αυτού του προβλήματος, όμως, είναι άρρηκτα δεμένη με την Ευρωπαϊκή επανάσταση.

   Βλέπουμε μια παράλληλη κατάσταση στο διεθνές πεδίο. Όλοι όσοι είναι με τη Σοσιαλιστική επανάσταση σημαδεύονται απ’ τους Σταλινικούς για την καταστροφή της. “Δεν είμαστε Τροτσκιστές” κλαψουρίζουν συνέχεια το I.L.P. και το P.O.U.M. Πολύ καλό θα τους κάνει. Οι Σταλινικοί δε θα ‘χουν τίποτα στ’ αριστερά τους, κι ο Μάξτον, ο Μπρόκγουεϊ και ο Μαρσώ Πιβέρ θα πρέπει να φυλάγονται από τη μοίρα του Νιν. Φαίνεται ότι ο Τρότσκι είναι οξύθυμος, πράμα που αποτρέπει κάποιους να γίνονται μέλη του Γραφείου της Τετάρτης Διεθνούς. Γελοία πράματα. Μόνο οι μάζες μπορούν να οικοδομήσουν μια Τέταρτη Διεθνή. Αλλά οι ηγέτες πρέπει να τις βοηθήσουν δείχνοντας το δρόμο. Η Σταλινική γραφειοκρατία και η Τρίτη Διεθνής είναι τώρα μια γάγγραινα μέσα στο εργατικό κίνημα. Πρέπει ν’ αποκοπούν απ’ αυτήν. Τώρα υπάρχει μόνο ένα πράμα –η πάλη για την Τέταρτη Διεθνή.

https://www.marxists.org/archive/james-clr/works/1937/trotskyism.htm